کد مطلب:21920 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:21

گنجینه پرسمان » اخلاق و عرفان

عشق حقيقي چيست؟

«عشقه» نام گياهي است كه در فارسي آن را «پيچك» خوانند (علفي كه اطراف بوته هاي انگور و... مي پيچد و چه بسا آن را از كار انداخته و خشك مي كند) و چون شوق موكد نيز، شايق را چنان مجذوب معشوق مي گرداند كه ديگر خودي نمي بيند و فاني مي شود آن را اصطلاحا «عشق» گويند. بنابراين در عشق دوگانگي نيست و عاشق جز معشوق و معبود نمي بيند و نمي شناسد و مانند پروانه اي است كه درپرتو شمع فروزان محبوب خود را مي سوزاند. به تعبير امام راحل(ره): {Sعاشقان روي او را خانه و كاشانه نيست # مرغ بال و پر شكسته فكر باغ و لانه نيست S} {Sگر اسير روي اويي نيست شو پروانه شو# پاي بند ملك هستي در خور پروانه نيست S} {Sمست شو ديوانه شو از خويشتن بيگانه شو# آشنا با دوست راهش غير اين بيگانه نيست S} فرق عشق حقيقي با عشق هاي مجازي آن است كه در دومي دلباخته را هوس جز كام برگرفتن نيست و در واقع او عاشق خويش و در بند نفس خود مي باشد اما در عشق حقيقي خودي نيست و تنها ذات محبوب است و بس: {Sعاشق روي توأم اي گل بي مثل و مثال # به خدا غير تو هرگز هوسي نيست مراS} {V(امام خميني «ره»)V} اما اين كه چنين عشقي چگونه حاصل مي شود؟ بايد گفت: ريشه اين عشق درنهاد و فطرت هر كس نهفته است. زيرا انسان ذاتا عاشق كمال و جمال است و در هرجا جمال و كمالي تشخيص داد به سمت آن مي گرود. ليكن غالباً كمالات ناقص را مي يابد و دلباختگي و سرسپردگي در برابر آن حجاب رؤيت جمال و كمال مطلق مي شود. ولي آن كس كه ذات جميل علي الاطلاق و كمال مطلقه را بشناسد به ديگري دل نخواهد سپرد و جز بدو نخواهد انديشيد. بنابراين اولين توشه اين راه معرفت است و معرفت پروردگار از سويي با مطالعه و تدبر و تفكر و از سوي ديگر با پالايش نفس از رذايل و عبوديت و اطاعت كامل از احكام شريعت ميسر است. از اين رو بايد دانست كه راه دراز و پر خطري پيش روست. به قول حافظ: {Sالا يا ايها الساقي ادركأسا و ناولها# كه عشق آسان نمود اول ولي افتاد مشكل هاS} از طرف ديگر سالك سبيل حق نيازمند توفيق و دستگيري و مراقبت است. ازاين رو بر چند نكته تاكيد مي شود: 1- التزام به احكام شريعت در همه مراحل. 2- همراهي با استاد. 3- پالايش نفس از رذايل. 4- استعانت از خدا و توسل به اهل بيت(ع). 5- عزم و اراده قوي و پايدار. {Sخرّم آن دل كه بود در حرم دلدارش # خنك آن ديده كه دارد شرف ديدارش S} {Sسر تسليم بنه در قدمش بي چه و چون # بسرم كار همين است و مكن انكارش S} {Sپير داناي من آن دُرج گهرهاي سخن # كه مرا آب حياتست همي گفتارش S} {Sگفت جز تخم حضوري ندهد بار وصال # خواجه در ملك دل اين تخم سعادت كارش S} {Sبوالعجب خانه پر نقش و نگاري است جهان # صنع نقّاش به بين و هنر معمارش S} {Sوارداتي كه به دل مي رسد از ممكن غيب # اربود همنفسي بو كه كنم اظهارش S} {Sرهروان سوخته بي سر و بي سامانند# شرر عشق به بين و اثر اطوارش S} {Sعشق آن در يتيمي است كه در ملك وجود# هر كجا مي نگرم گرم بود بازارش S} {Sاز كران تا به كران طلعت جانانه او است # از عيان تا به نهان مصطبه آثارش S} {Sزتجلاّي جمالش همه شيدايي او# گل او بلبل او گلبن او گلزارش S} {Sبه تمنّاي وصالش همه اندر تك و پوي # نجم سرگشته او مهر و مه دوّارش S}{V(نامه ها و برنامه ها، استاد حسن زاده آملي، ص 66)V} تعريف عشق حقيقي همان است كه ذكر شد ولي بايد توجه داشته باشيد كه يك احكامي براي عشق از نظر معنوي و عرفاني هست و يك احكام ظاهري و شرعي و از نظر حكم شرعي اگر مؤمن برادر مؤمنش را از روي محبت ببوسد و يا خواهري خواهرش را از روي محبت و عِرق ديني ببوسد اشكالي ندارد ولكن اگر اين كار بهانه باشد و هدف لذت بردن و از روي قصد شيطاني يكديگر را ببوسند كار حرام مرتكب شده اند و بايد استغفار نمايند چون اين كارها نوعاً مقدمه براي گناهان بعدي مي شود.